8η έκθεση για την Πολιτική Συνοχής: Η συνοχή στην Ευρώπη οδεύοντας προς το 2050

8/2/2022

Η 8η έκθεση για την Πολιτική Συνοχής παρουσιάζει τις κυριότερες αλλαγές που σημειώθηκαν κατά την τελευταία δεκαετία ως προς τις εδαφικές ανισότητες και τον τρόπο με τον οποίο οι πολιτικές έχουν επηρεάσει τις εν λόγω ανισότητες.

Αναδεικνύει τις δυνατότητες της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης ως νέων μοχλών ανάπτυξης της ΕΕ, αλλά υποστηρίζει ότι, αν δεν αναληφθεί κατάλληλη δράση πολιτικής, ενδέχεται να εμφανιστούν νέες οικονομικές, κοινωνικές και εδαφικές ανισότητες.

Τέλος, δρομολογεί μια διαδικασία προβληματισμού σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να εξελιχθεί η πολιτική συνοχής για να ανταποκριθεί στις εν λόγω προκλήσεις και ειδικότερα σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να διασφαλιστεί ότι η εφαρμογή τοποκεντρικών, πολυεπίπεδων και βασιζόμενων στις εταιρικές σχέσεις προσεγγίσεων θα εξακολουθήσει να βελτιώνει τη συνοχή, αξιοποιώντας παράλληλα τις συνέργειες και ενσωματώνοντας τους στόχους συνοχής σε άλλες πολιτικές και μέσα.

Σύμφωνα με την έκθεση, η συνοχή στην Ευρωπαϊκή Ενωση έχει βελτιωθεί, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν μεγάλες διαφορές. Η έκθεση για τη συνοχή αξιολογεί τη μακροπρόθεσμη εξέλιξη των περιφερειακών ανισοτήτων, αλλά εξετάζει επίσης εν συντομία τις δραματικές βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις της πανδημίας της νόσου COVID-19. Η εν λόγω πανδημία είχε ασύμμετρο αντίκτυπο στις περιφέρειες της ΕΕ, αντικατοπτρίζοντας τις διαφορετικές περιφερειακές ικανότητες υγειονομικής περίθαλψης, τους περιορισμούς και τις οικονομικές δομές.

Η νόσος COVID-19 έχει ήδη αυξήσει τη θνησιμότητα στην ΕΕ κατά 13 % (κεφάλαιο 11 ), αλλά ο αντίκτυπος μέχρι στιγμής είναι υψηλότερος στις λιγότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες, όπου η θνησιμότητα αυξήθηκε κατά 17 %

Η πανδημία οδήγησε στη μεγαλύτερη ύφεση που εκδηλώθηκε από το 1945, επηρεάζοντας κυρίως τομείς που εξαρτώνται από την προσωπική αλληλεπίδραση, όπως ο τουρισμός, και μετέβαλε δραστικά τις θέσεις εργασίας, τα σχολεία και τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις μας, ενώ οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί είχαν δυσανάλογο αντίκτυπο στις παραμεθόριες περιοχές.

Η σύγκλιση οφείλεται στην υψηλή ανάπτυξη των λιγότερο αναπτυγμένων περιφερειών, όμως τα πλεονεκτήματα που απορρέουν από το χαμηλό κόστος και οι αποδόσεις των επενδύσεων σε υποδομές ενδέχεται να συρρικνωθούν με την πάροδο του χρόνου.

Από το 2001, οι λιγότερο ανεπτυγμένες ανατολικές περιφέρειες της ΕΕ άρχισαν να καλύπτουν τη διαφορά με την υπόλοιπη ΕΕ, κάτι που οδήγησε σε σημαντική μείωση της διαφοράς σε επίπεδο κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξής τους ενισχύθηκαν από τον διαρθρωτικό μετασχηματισμό, και ειδικότερα από τη μετατόπιση της απασχόλησης από τη γεωργία προς τομείς υψηλότερης προστιθέμενης αξίας.

Ορισμένες από τις εν λόγω περιφέρειες βασίστηκαν στις επενδύσεις σε υποδομές και στο χαμηλό κόστος για την προώθηση της ανάπτυξης. Ωστόσο, οι αποδόσεις των επενδύσεων σε υποδομές θα μειωθούν και τα πλεονεκτήματα που απορρέουν από το χαμηλό κόστος θα συρρικνωθούν, εάν οι πραγματικοί μισθοί αυξηθούν ταχύτερα από την παραγωγικότητα, ιδίως στους τομείς των εμπορεύσιμων αγαθών και υπηρεσιών. Για να αποφευχθεί τυχόν αναπτυξιακή παγίδα στο μέλλον, οι λιγότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες θα πρέπει να δώσουν ώθηση στην εκπαίδευση και την κατάρτιση, να αυξήσουν τις επενδύσεις στην έρευνα και την καινοτομία και να βελτιώσουν την ποιότητα των ιδρυμάτων τους.

Περισσότερες πληροφορίες: https://ec.europa.eu/regional_policy/en/information/cohesion-report/

Δείτε την έκθεση: https://ec.europa.eu/regional_policy/el/information/publications/communications/2022/cohesion-in-europe-towards-2050-8th-cohesion-report